Ayrık Otu Özellikleri
Ayrık Otu (Ayrık kökü) (Agropyrum repens): 30 cm'den 1 metreye kadar uzayabilen, yabani, otsu bir bitkidir.
Vatanı Avrupa ve Asya olan bitki sonra-dan Amerika ve Avustralya’nın keşfi ile buralarda da yayılmıştır.
Ayrık Otu Familyası
Buğday-giller familyasındandır.
Ayrık Otu Diğer İsimleri
Demirotu
Ayrık Otu Botanik Bilgileri
Boy-u 30-120cm boyunda dikine yükselen, bulunduğu yerden sürgünler salarak kısa sürede çevresine yayılan çok yılık bir bitkidir. Yaprakları şerit şeklinde, uç kısmı sivrice 10-30cm uzunluğunda, 2-4cm eninde, kenarları bütün üst kısmı koyu yeşil veya mavimsi yeşil, alt kısmı koyu yeşil ve mat bir renktedir.
Ayrık Otu Yetiştiriciliği
Anayurdu bilinmeyen, dünyanın bütün soğuk ve ılıman iklimli bölgelerinde, ayrıca tropikal ve astropikal iklim bölgelerinin yüksek kesimlerinde yetişen 125 kadar türün ortak adı ayrıkotudur. Ülkemizde de 20 kadar ayrıkotu türü yetişmektedir. Bu türlerden bazıları tarıma çok zararlı iken, kimi türleri de hayvan yemi ya da çim bitkisi olarak özellikle yetiştirilmektedir.
Ayrıkotu türlerinden konumuzla en çok ilgili olan Tarla ayrığı (A.repens) da tarıma zararlıdır. Çünkü, kendi haline bırakılırsa kısa zamanda tarlaları kaplar. Kısaca ayrıkotu diyeceğimiz bu bitki 30 -150 cm. boylanabilen, rizom köklü (kök gövdeli), çok-yıllık dayanıklı otsu bitkidir.
Tarlalardan başka, yol kenarları ve bahçelerde de çok görülür. Yeşil gövdesi silindirik biçimli ve boğumlu, yapraklan yeşil ve düzdür. Mayıs-temmuz ayları arasında küçük başaklar halinde açan çiçekleri yeşil renkli ve pek gösterişsizdir. Bitki, bu çiçeklerinden oluşan tohumlarının dökülmesiyle, özellikle rizomlarının sürgün vermesiyle ya da toprağa değen yerde, gövdelerinin yeniden kök atmasıyla çoğalır.
Ayrık Otu İçindeki Bileşenleri
Ayrık otu çerisinde potasyum, demir gibi mineraller, A ve B vitaminleri ile saponinler, şeker, triticin, glikovalin, müsilaj gibi maddeler ve uçucu yağ bulunur.
Tarla ayrığı rizomları polisakkarit bir madde olan tritisin ile uçucu yağ, yapışkan bitki sıvısı, potasyum, salisilik asit, saponin ve mikrop kırıcı bazı maddeleri içerir.
Ayrık Otu Nasıl Kullanılır?
Hekim önerisine göre kullanılır.
Ayrık otunun, asıl kullanılan yeri Ayrık kökü denilen kök kısımlarıdır.
Ayrık Otu Faydaları
Ayrık otunun Kazık kökü çay, tentür ve natürel ilaç yapımında kullanılır ve saçak kökleri pek kullanılmaz.
Ayrık Otu Toplanması
Ayrık Otu; ilkbahar mevsiminde ya da sonbaharın başlarında toprağı kazılarak sökülür. Yıkanarak iyice temizlenir. Gölgede ya da güneşte kurutulur.
Ayrık Otu Hasatı
Hasat zamanı: Tarla, bağ, bahçe, mera, çimenlik ve yol kenarlarından toplanan Ayrık kökleri yıkandıktan sonra kurutulur, şayet suni olarak kurutulmak isteniyorsa kurutma işlemi sırasında ısının 45˚’yi geçmemesi gerekir.
Ayrık Otu Tentürü
Homeo-pati’de: Ayrık otu-nun sadece kazık köklerinden (saçak kökleri kullanılmaz) taze iken ince kıyılarak bir şişeye konur ve üzerine 80 ml %70’lik Alkol ilave edilerek güneş ışınlarından uzakta muhafaza edilir. Şişe iki günde bir çalkalanır ve 4-6 hafta sonra süzülerek Homeopati’de ismi ile anılan tentür elde edilir. Bu tentürden günde 3-5 defa 15-20 damla 4-6 hafta süreyle alınır.
Ayrık Otu Aksi Tesirleri
Ayrık otunun bilinen aksi tesiri yoktur.
Mekke ayrığı - İdris Otu çeşitleri de aynı özelliği taşır.
Domuz ayrığı türü ise zararlıdır.
Ayrık Otu Tazesi
Siğil ve sivilce için kozmetik amacı ile kullanılır.
Ayrık Otu Tarihçesi
Latincede Repens kelimesi sürünen, Yunanca da Agrios yabani ve Pyros buğday anlamına gelen kelime-lerden türetilmiştir. Eskiden romatizma, nikris, karaciğer hastalık-larına karşı ve ayrıca kanı temizleyici olarak kullanılmıştır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder